Articles, czyli angielskie przedimki. Jak ich używać

Przedimki, czyli articles są nieodłącznym elementem angielskiej gramatyki. Dla Polaków rozpoczynających przygodę z językiem angielskim są zagadnieniem nowym i często kłopotliwym, ponieważ w języku polskim nie ma takiej jednostki gramatycznej. Postanowiliśmy wyjaśnić Wam, kiedy używać the, a oraz an, a kiedy... nie używać ich wcale.

Czym są articles, czyli angielskie przedimki

Na początek kilka ogólnych informacji i zasad dotyczących articles, czyli przedimków w języku angielskim.

1. Przedimki (articles) to po prostu a, an lub the określające rzeczownik, o którym mówimy.
2. Przedimki w języku angielskim dzielimy na określone (the) i nieokreślone (a i an).
3. Przedimki określają, czy dana rzecz jest znana zarówno tej osobie, która się wypowiada, jak i tej, która daną wypowiedź słyszy lub czyta (przedimek określony), czy też nie (przedimek nieokreślony).
4. Użycie odpowiedniego przedimka zależy także od tego, na jaką głoskę zaczyna się wyraz, przed którym stawiamy przedimek, w jakiej liczbie występuje oraz czy jest policzalny. 

Spójrz na poniższe sytuacje z życia Julii i Roberta i dowiedz się, jak wybrać odpowiedni przedimek.

Przedimki nieokreślone a i an - czy używamy ich w liczbie mnogiej

Wyrażenie "przedimek nieokreślony" oznacza, że mówimy o czymś po raz pierwszy lub w ogólnym kontekście, bez wskazywania na coś konkretnego, szczegółowego.

Na przykład, mówiąc a book mówimy o jakiejś książce, jednej z wielu. Nie mamy na myśli konkretnej książki, którą możemy wskazać.

She’s reading a book.
Ona czyta książkę. (jakąś książkę)

Gdy mówimy o rzeczownikach w liczbie mnogiej, nie używamy ani a, ani an. Porównaj:

I have a car.
Mam samochód. (jakiś samochód, jeden samochód)
I have cars.
Mam samochody. (mam samochody, ogólnie)

Kiedy używamy a, a kiedy an

Wybór przedimka nieokreślonego zależy od wyrazu, który określa. Zarówno a, jak i an znaczą dokładnie to samo, a nasz wybór pomiędzy nimi zależy od tego, na jaką literę zaczyna się wyraz, który określamy - na spółgłoskę czy samogłoskę.
Ale uwaga! Kierujemy się wymową pierwszej głoski, a nie pisownią.

SPÓŁGŁOSKA - używamy a: a car, a house, a university (słyszymy spółgłoskę “j”, nie “u”)
SAMOGLOSKA - używamy an: an apple, an orange, an hour (słyszymy samogłoskę “a”, nie “h”)

ZAPAMIĘTAJ. Kiedy przed rzeczownikiem znajduje się inny wyraz (np. przymiotnik), wtedy przedimek dostosowujemy do dźwięku, na który rozpoczyna się ten wyraz, np. a small orange (słyszymy “s”), an old man (słyszymy “o”).

 

I have an orange.
Mam pomarańczę.
I have an orange bike.
Mam pomarańczowy rower.

Przedimki nieokreślone a i an a policzalność

Wiesz już, że przedimki nieokreślone a i an odnoszą się tylko do liczby pojedynczej. Co więcej, używamy ich tylko z rzeczownikami policzalnymi. Dla podsumowania tej reguły warto zapamiętać, że a/an = one:

I need a dollar.
Potrzebuję dolara. (dosłownie: jednego dolara, jakiegoś dolara)

W języku angielskim przedimków nieokreślonych używamy wyłącznie w połączeniu z policzalnymi rzeczownikami w liczbie pojedynczej. Ponieważ a/an oznacza “jeden”, nie powiemy nigdy a music, an air, a sugar, bo tych rzeczy nie da się policzyć.

I’m listening to music.
Słucham muzyki. (a nie: a music)
I like coffee.
Lubię kawę. (a nie: a coffee)

Przedimki nieokreślone a i an w stałych wyrażeniach

W języku angielskim są pewne zasady, które ułatwią nam podjęcie decyzji, jakiego przedimka użyć. Warto zapamiętać, że przedimka nieokreślonego, czyli a lub an, używamy, kiedy mówimy o zawodach.

He is a teacher. 
On jest nauczycielem.

W wielu utartych, stałych wyrażeniach a lub an jednak pomijamy, szczególnie gdy mówimy o sytuacjach, które są dla nas oczywiste - np. oni są w szkole, bo są uczniami, jesteśmy w pracy, bo jesteśmy pracownikami i tak dalej. Jest to tzw. zero article, czyli przedimek zerowy.

She’s in hospital.
Ona jest w szpitalu. (jako pacjetnka)
The children are at school.
Dzieci są w szkole. (uczą się w szkole)

Więcej informacji i ćwiczeń dotyczących przedimka zerowego znajdziesz w naszej lekcji na platformie. Kliknij tutaj.

Dla porównania, jeśli chcemy zaznaczyć, że dana sytuacja nie jest normalna, typowa i oczywista w niektórych sytuacjach użyjemy przedimka określonego the.

She went to the hospital (to visit her friend). 
Poszła do szpitala (aby odwiedzić przyjaciółkę).
Mom went to the school (to see our teacher). 
Mama poszła do szkoły (spotkać się z naszym nauczycielem).

W powyższych przykładach i szpital, i szkoła nie są użytkowane zgodnie ze swoim głównym przeznaczeniem (leczenie, nauka), dlatego użyliśmy przedimka określonego the.

Przedimek określony the - podstawowe zasady użycia

Znasz już najważniejsze zasady użycia przedimka nieokreślonego a/an, ale to jeszcze nie the end! ;) Czas na przedimek określony, czyli the.

The odnosi się do konkretnych rzeczowników (osób, miejsc, rzeczy czy sytuacji) - zakładamy, że nasz rozmówca czy czytelnik wie dokładnie, o jakim konkretnym obiekcie mówimy. The oznacza mniej więcej "wiesz, który", więc zwykle nie używamy go do mówienia o czymś ogólnie.

I see a dog.
Widzę psa. (jakiegoś psa, np. na ulicy)
I see the dog.
Widzę psa. (np. mojego psa, którego szukam - wiesz, o którym psie mówię)

W przeciwieństwie do a i an, the możemy używać i z liczbą pojedynczą, i mnogą rzeczowników.

I see the dogs.
Widzę psy. (np. moje psy, których szukam)
ale: I like dogs.
Lubię psy. (ogólnie)

A także z rzeczownikami niepoliczalnymi, gdy mówimy o czymś konkretnym.

Where’s the coffee?
Gdzie jest kawa? (konkretna, ta której nie dopiłem)
ale:
I like coffee. Lubię kawę. (ogólnie)

Niezależnie od tego, czy wymowa wyrazu, który poprzedza the zaczyna się na samogłoskę czy spółgłoskę, w zapisie użyjemy po prostu the. W wymowie usłyszysz jednak różnicę:

Gdy po the występuje spółgłoska, czytamy je tak:
the guitar  - /ðə/ - słyszymy 'e'/'y' na końcu the
Natomiast, gdy po the jest samogłoska, będzie brzmiało tak:
the Earth  - /ðiː/ - słyszymy 'i' na końcu the

Robert: Co robisz?
Julia: Czytam interesującą książkę. (jakąś, jedną z wielu) Ta książka jest o zwierzętach. (ta konkretna książka)

Kiedy w języku angielskim używamy the

Warto zapamiętać, że the używamy także wtedy, gdy istnieje tylko jedna rzecz, sytuacja, okoliczność, do której się odnosimy lub jest to koncepcja wspólna dla wszystkich ludzi na całej ziemi,  np. the sun  - słońce, the earth  - ziemia, the sky  - niebo, the moon  - księżyc, the world  - świat itp.

The sun is shining.
Słońce świeci.
You’re the best person in the world!
Jesteś najlepszą osobą na świecie!

Istnieją również wyrazy, które z zasady łączą się z the, np. 

• nazwy służb (the army, the police): I’d like to join the army. Chciałbym wstąpić do wojska.
• nazwy instrumentów muzycznych (the guitar, the piano): I can play the guitar. Potrafię grać na gitarze.
• instytucje kultury (the cinema, the opera): Do you like going to the cinema? Czy lubisz chodzić do kina?

UWAGA: Przedimków a, an oraz the nie używamy przed określnikami, czyli wyrazami takimi jak any, some, no, this, these, your, my, his itp. Spójrz:

I don’t have any dress. Nie mam żadnej sukienki. (nie: I don’t have a any dress.)
This is my friend. To jest mój przyjaciel. (nie: This is a my friend.)

Mamy nadzieję, że teraz temat przedimków w języku angielskim będzie dla Ciebie zrozumiały, a wątpliwości związane z użyciem właściwego article będą pojawiać się jedynie sporadycznie. Pamiętaj, trening czyni mistrza :)

Teorie mamy już za sobą, więc teraz praktyka! Przejdź do quizu i sprawdź czy wiesz kiedy używać a, an oraz the!

WYKONAJ QUIZ

Przeczytaj również poniższy tekst, który pomoże Ci podsumować zasady użycia a, an oraz the.

I like reading books.
Lubię czytać książki. (ogólnie)
I’m reading a book right now.
Czytam teraz książkę. (jakąś książkę)
Have you seen my book?
Czy widziałeś moją książkę? (używamy “my”, więc nie stawiamy już żadnego przedimka)
Which one?
Którą? 
The orange one.
Tę pomarańczową. (wskazujemy konkretną pomarańczową książkę) 
I found the book!
Znalazłem książkę! (tę, której szukałam) 
It’s the best book in the world!
To najlepsza książka na świecie! (zarówno ta najlepsza książka, jak i sam świat to rzeczy jedyne w swoim rodzaju, więc użyjemy “the”) 
I can read books all night long as I’m not going to work tomorrow.
Mogę dzisiaj czytać książki całą noc, bo jutro nie idę do pracy. (nie mówimy o konkretnych książkach, więc nie użyjemy przedimka “the”)