Zapewne wiesz, że wymienione wyżej czasowniki modalne używane są do mówienia o możliwości i prawdopodobieństwie. Używamy ich także do wyrażania próśb, zadawania pytań o pozwolenie oraz składania propozycji. W tym tekście skupimy się właśnie na tym aspekcie. Poniższy wpis pomoże Ci wychwycić różnice między czasownikami can, could, may i might i da Ci kilka wskazówek, jak be polite (być uprzejmym) w różnych sytuacjach.
Zacznijmy od najpopularniejszego czasownika modalnego can , który oznacza potrafić, umieć lub móc coś zrobić. Can używamy do mówienia o rzeczach, które możemy i potrafimy robić teraz. Natomiast gdy mówimy o czymś, co umieliśmy robić w przeszłości, użyjemy formy przeszłej - could .
I can do it.
Umiem to zrobić.
I could do it.
Mogłem to zrobić.
You can stay here.
Możesz tu zostać.
She is ten and she can ride a bike.
Ona ma dziesięć lat i umie jeździć na rowerze.
Gdy mówimy o czymś, czego nie potrafimy lub nie potrafiliśmy robić, użyjemy przeczenia - can’t (dla teraźniejszości) albo couldn’t (dla przeszłości).
I can’t do it.
Nie umiem tego zrobić.
I couldn’t do it.
Nie mogłem tego zrobić.
You can’t stay here.
Nie możesz tu zostać.
She couldn’t ride a bike when she was five.
Ona nie umiała jeździć na rowerze, gdy miała pięć lat.
Pamiętaj, że czasowniki modalne, o których wspominamy nie podlegają odmianie przez osoby. We wszystkich osobach can, may i might mają takie same formy. Spójrz na przykłady poniżej:
He can swim very fast.
On umie bardzo szybko pływać.
She may be late.
Ona może się spóźnić.
Czasownika can używamy także, gdy chcemy kogoś o coś poprosić albo gdy to my chcemy zaoferować komuś pomoc. Jak tworzymy pytania z użyciem can i innych czasowników modalnych? Bardzo prosto - umieszczamy je na początku pytania przed wykonawcą czynności.
Can you call me later?
Czy możesz zadzwonić do mnie później?
Can I borrow your phone?
Czy mogę pożyczyć twój telefon?
Oczywiście możemy przed can użyć tzw. wh-words, np. what, when, where, who itd.
What can I do for you?
Co mogę dla ciebie zrobić?
When can we meet?
Kiedy możemy się spotkać?
Jeśli chcemy, by nasza prośba lub pytanie brzmiały bardziej uprzejmie, zamiast can możemy użyć could. Spójrz na przykłady i różnice w polskim tłumaczeniu:
Can you explain it to me?
Czy możesz mi to wyjaśnić?
Could you explain it to me?
Czy mógłbyś/mogłabyś mi to wyjaśnić?
Prośby i propozycje z could zamiast can uważane są za bardziej uprzejme i sugerują, że liczymy się z odmową rozmówcy.
Could you do me a favour?
Czy mogłabyś wyświadczyć mi przysługę?
I’m sorry, I’m afraid I can’t.
Przykro mi, obawiam się, że nie mogę.
Czy mogłabyś mi to wyjaśnić?
Oczywiście.
Innym czasownikiem modalnym, którego możemy użyć do zadawania pytań o pozwolenie lub wyrażania uprzejmych sugestii jest may . May jest używane rzadziej niż could. Nie pojawia się też w mowie potocznej - tego słowa użyjemy raczej w oficjalnych i formalnych sytuacjach.
Sir, may I help you?
Proszę pana, czy mogę panu pomóc?
Czy mogę coś zasugerować?
Czasownik modalny might także bywa używany w formalnych pytaniach o zgodę, jednak obecnie jest to rzadko spotykana forma.
Might I ask a question?
Czy mogę zadać pytanie?
Powyższe pytanie jest oczywiście poprawne, ale bardziej prawdopodobne jest jednak, że spotkamy się z: Can I ask a question?, Could I ask a question? lub May I ask a question?
Might używamy najczęściej do mówienia o prawdopodobieństwie, możliwości, gdy nie jesteśmy czegoś pewni.
I don’t know. It might be true.
Nie wiem. To może być prawda.
She’s not at home. She might be at work.
Nie ma jej w domu. Być może jest w pracy.
I might visit my parents next week.
Być może odwiedzę moich rodziców w przyszłym tygodniu.
Bądź ostrożny, to może być niebezpieczne.
UWAGA: could to forma przeszła can. May i might nie mają formy przeszłej.
Czasowniki modalne i zdania, które zostały użyte w tym wpisie znajdziecie na liście, po kliknięciu w poniższy link. Możecie je jednym kliknięciem dodać do swoich powtórek.
Chcesz sprawdzić swoją wiedzę o czasownikach modalnych? Zapraszamy do naszego kursu. Wystarczy kliknąć w poniższe linki, aby przenieść się do ćwiczeń. Jeśli nie masz konta na platformie zarejestruj się i testuj eTutora za darmo.
Uprzejme pytania - can, could, may >>
Prawdopodobieństwo - may, might i could >>
Możesz także sprawdzić, jak radzisz sobie z uprzejmościami po angielsku i wykonać quiz Being polite.
