Podstawą w wyrażaniu uprzejmości w języku angielskim czy też w wypowiadaniu się w nieco bardziej oficjalnych sytuacjach jest używanie czasowników modalnych takich jak: could , may , would . Gdy zamiast zdania twierdzącego, użyjemy pytania z jednym z tych czasowników, przyjmie ono formę kulturalnej i uprzejmej prośby.
Mężczyzna: Czy mógłby pan trzymać dystans, proszę?
Kiedy idziemy do sklepu i staramy się zachować bezpieczny 2-metrowy dystans od pozostałych klientów, na przykład podczas wybierania owoców, a któryś z kupujących prawie ląduje na naszych plecach w poszukiwaniu najświeższych pomarańczy - pohamujmy negatywne emocje i powiedzmy:
Would you step back and let me finish, please?
Czy mógłby pan odsunąć się i poczekać aż skończę?
lub
Sir, may I finish, please?
Proszę pana, czy mogę dokończyć?
Będzie to najbardziej uprzejma forma zwrócenia uwagi w tej sytuacji.
W języku angielskim niezwykle często używa się: excuse me. Można odnieść wrażenie, że to magiczny zwrot, który stosuje się zawsze i w każdej sytuacji. Jest to bardzo bliskie prawdzie :).
Julia: Przepraszam, gdzie jest najbliższy przystanek autobusowy?
Excuse me oznacza przepraszam. Użyjemy go na przykład wtedy, kiedy chcemy kogoś o coś zapytać lub grzecznie przerwać czyjąś wypowiedź, wtedy, gdy chcemy przejść i prosimy kogoś, aby się przesunął lub w momencie, gdy oznajmiamy, że musimy wyjść (np. kiedy odchodzimy od stołu).
Excuse me, I have to take this call. (wychodząc, by odebrać telefon)
Przepraszam, muszę odebrać ten telefon.
Excuse me, could you sit down? I can’t see the screen.
Przepraszam, czy mogłaby pani usiąść? Nie widzę ekranu.
Pamiętajmy jednak, że gdy przepraszamy za coś, co już miało miejsce, okazujemy skruchę lub współczucie, najczęściej użyjemy sorry , np.:
I’m very sorry, I didn’t mean to break it.
Bardzo przepraszam, nie chciałem tego zepsuć
Sprawdźcie w naszym quizie, czy potraficie być uprzejmymi po angielsku! Quiz zajmie Wam tylko kilka minut, a na pewno pomoże poszerzyć słownictwo!
Proszę, przepraszam i dziękuję to chyba jedne z pierwszych słów, jakie poznajemy, ucząc się języka obcego. Warto także wiedzieć, jak zareagować, kiedy to ktoś nam za coś podziękuje. I nie mamy tu na myśli jedynie obdarzenia go uśmiechem - chociaż to zawsze pozostawia dobre wrażenie!
Codzienna Julia: Dzięki! Codzienny Robert: Żaden problem.
Uprzejma Julia: Dziękuję! Elegancki Robert: Och, nie ma o czym mówić.
Jeśli rozmawiamy z kimś, kogo dobrze znamy (z przyjacielem, kolegą, rówieśnikiem) i nie znajdujemy się w formalnej sytuacji, na thank you (czy też bardziej kolokwialne thanks), możemy odpowiedzieć: sure lub no problem. Jeżeli jednak sytuacja wymaga użycia bardziej oficjalnego języka, możemy odpowiedzieć na kilka sposobów: not at all , czyli w tłumaczeniu na polski - nie ma o czym mówić, don't mention it , co po polsku oznacza praktycznie to samo, a także you're welcome czyli proszę bardzo, nie ma za co.
Thank you so much for your help, sir.
Don’t mention it. It was a pleasure.
Bardzo dziękuję za pomoc, proszę pana.
Nie ma o czym mówić. To była przyjemność.
O ile powyższych, nieco bardziej uprzejmych zwrotów możemy używać uniwersalnie - zarówno w codziennych, jak i formalnych sytuacjach - o tyle potoczne wyrażenia mają zastosowanie wyłącznie w “luźnych” rozmowach. Pamiętajmy o tym.
W Wielkiej Brytanii zwracanie się do siebie po imieniu - bez względu na wiek, czy relacje służbowe - jest zdecydowanie bardziej powszechne niż w Polsce. Niemniej jednak, na pewno spotkamy się z sytuacją, w której konieczne lub wskazane będzie użycie zwrotu grzecznościowego sir (pan, proszę pana) lub madam (pani, proszę pani).
Ochroniarz: Nie mogę wpuścić pani do środka bez maseczki.
Savoir-vivre obowiązuje również w korespondencji. W nieformalnych mailach i listach w języku angielskim możemy pozwolić sobie na większą swobodę, jednak pisząc oficjalny list lub email, pamiętajmy, aby już na wstępie zwrócić się do adresata lub adresatki w odpowiedni sposób, pisząc przed nazwiskiem: Dear Mr (Szanowny Panie), Dear Ms (Szanowna Pani - używane, gdy nie wiemy, czy jest zamężna), Dear Mrs (Szanowna Pani - mężatka) lub Dear Sir/Madam (gdy nie znamy płci i nazwiska adresata). Więcej wskazówek dotyczących formalnej i nieformalnej korespondencji w języki angielskim znajduje się w naszym kursie Business English (w tematach: Formal Correspondence i Informal Correspondence).
Jeśli czegoś nie dosłyszymy i chcemy poprosić o powtórzenie w uprzejmy sposób (polite ), na pewno nie zapytamy: what? - to tak, jakby w języku polskim spytać: co?.
Możemy użyć pardon , które oznacza słucham lub po prostu grzecznie zapytać:
Could you repeat, please?
Czy mógłbyś powtórzyć, proszę?
Codzienny Robert: Co?
Elegancki Robert: Słucham?
Jeżeli chcemy życzyć zgromadzonym smacznego, w języku angielskim powiemy: enjoy your meal , co można dosłownie przetłumaczyć na język polski jako: ciesz się swoim posiłkiem.
Anglicy często korzystają również z zapożyczonego od Francuzów bon appetit .
Codzienny Robert: Smacznego!
Wiecie już, jak być uprzejmymi po angielsku? Mamy nadzieję, że będziecie często korzystać z powyższych zwrotów i form grzecznościowych, a savoir-vivre w języku angielskim nie będzie już dla Was obcy.
Jeśli chcecie poznać jeszcze więcej przydatnych wyrażeń i słówek, zapraszamy do wpisu: Being polite, czyli jak być uprzejmym po angielsku.