Past Simple, jak wskazuje jego nazwa, to czas przeszły prosty. Jego konstrukcja i zasady używania raczej nie należą do skomplikowanych, jednak w momencie konfrontacji z Present Perfect pojawia się wiele wątpliwości. Bo ten drugi to niby przeszły, ale też trochę teraźniejszy, dość nieoczywisty. Jak używać tych angielskich czasów i jak je rozróżnić? Pojawia się wiele pytań i wątpliwości. Właśnie dlatego zaczynamy od samego początku i wyjaśniamy zasady używania Past Simple i Present Perfect oraz pokazujemy, czym się od siebie różnią - krok po kroku.
Past Simple (podmiot + II forma czasownika) to czas, którego używamy do mówienia o sytuacjach i czynnościach, które wydarzyły się i zakończyły w określonym punkcie w czasie w przeszłości. Charakterystyczne są dla niego poniższe określenia czasu:
yesterday - wczoraj
ago - temu (np. two days ago = dwa dni temu)
last - w zeszłym, w ubiegłym (np. last month, last Monday)
in - w (np. in 2008 = w 2008 roku)
Czas Present Perfect (podmiot + have/has + III forma czasownika) nie wymaga wskazania konkretnego momentu, w którym dana sytuacja miała miejsce. Wystarczy użyć poniższych określeń:
just - właśnie
already - już
yet - jeszcze
once - kiedyś, raz
ever - kiedykolwiek
never - nigdy
recently - ostatnio, niedawno
I was in Paris last week.
Byłam w Paryżu w zeszłym tygodniu.
I have been to Paris once.
Byłam raz w Paryżu.
To, jakiego czasu użyjemy, zależy także od tego, o co chcemy zapytać. Jeśli chcemy dowiedzieć się, czy ktoś kiedykolwiek był w danym miejscu, użyjemy czasu Present Perfect.
Have you ever been to Paris?
Czy kiedykolwiek byłaś w Paryżu?
Z kolei pytając o dokładny moment w przeszłości, w którym dane zdarzenie miało miejsce (czyli tworząc pytanie z when), użyjemy Past Simple.
When were you in Paris?
Kiedy byłaś w Paryżu?
Czym jeszcze różnią się te dwa angielskie czasy? Tym, że jeden z nich odnosi się do czynności zakończonej, a drugi do tej, która wciąż trwa, czyli aspektem dokonanym i niedokonanym.
Past Simple, czyli czas przeszły prosty, odnosi się do czynności, która została rozpoczęta i zakończona w przeszłości - czas ten ma charakter dokonany. Zwróć uwagę na to, że już sama jego nazwa wskazuje na to, że jest używany do mówienia o przeszłości.
Present Perfect opisuje natomiast czynność, która rozpoczęła się w przeszłości i trwa do teraz - aspekt jest niedokonany. Dlatego właśnie nazwa czasu zawiera słowo present, czyli obecny, teraźniejszy.
I lived here when I was little.
Mieszkałem tutaj, gdy byłem mały.
I have lived here since I was born.
Mieszkam tutaj od urodzenia.
Starszy mężczyzna na obrazku używa Past Simple, ponieważ mówi o przeszłości. Kiedyś, w przeszłości mieszkał w tym domu, ale teraz mieszka już gdzieś indziej.
Hannah utworzyła zdanie w Present Perfect, ponieważ chce zwrócić uwagę na fakt, że to, co rozpoczęło się w przeszłości trwa aż do teraz. Mieszkała w tym domu, kiedy była dzieckiem i mieszka w nim także teraz. Ta czynność trwa nieprzerwanie. Zwróć uwagę na tłumaczenie zdania - Mieszkam tutaj od urodzenia (a nie “mieszkałam”).
Sprawdź, czy to dla Ciebie jasne i wykonaj kilka ćwiczeń z czasmi Past Simple i Present Perfect - znajdziesz je pod tym linkiem.
Gdy opowiadamy o jakimś zdarzeniu z przeszłości, na przykład wczorajszym wieczorze ze znajomymi, używamy czasu Past Simple (ta sytuacja miała już miejsce i została zakończona). Chronologiczność jest wyrażana poprzez kolejność wymienienia danych czynności, czyli - mówiąc prosto - to, co zostało wspomniane jako pierwsze, wydarzyło się na początku.
We met at my place, went to the nearest park and ate delicious ice cream.
Spotkaliśmy się u mnie, poszliśmy do najbliższego parku i zjedliśmy przepyszne lody.
Z czasem Past Simple spotkamy się też, czytając bajki lub opowiadając je. Pamiętacie, jak zaczynała się prawie każda bajka albo baśń?
Once upon a time , there was an enchanted forest…
Dawno, dawno temu był sobie zaczarowany las…
Jeżeli natomiast mówimy o jednorazowej sytuacji z przeszłości, nie podając ram czasowych, najczęściej używamy czasu Present Perfect.
I have seen this film.
Widziałam ten film.
W amerykańskiej odmianie języka angielskiego możemy spotkać się z użyciem Past Simple zamiast Present Perfect. Dlatego nie zdziw się, jeśli usłyszysz w amerykańskim serialu czy filmie I saw this film zamiast I’ve seen this film czy I already did it zamiast I’ve already done it.
I saw this film (AmE) = I've seen this film (BrE)
Widziałem ten film.
I already did it (AmE) = I've already done it (BrE)
Już to zrobiłem.
Pamiętaj jednak, że użycie Past Simple zamiast Present Perfect związane jest głównie z mówionym, nieformalnym językiem
To jeszcze nie koniec wiedzy tajemnej o czasach Present Perfect i Past Simple. Teraz przyjrzymy się temu, co wydaje się sprawiać najwięcej trudności uczącym się angielskiego, czyli używaniu ich w kontekście przeszłości i teraźniejszości. Zobaczycie, że tak naprawdę to nic trudnego. Wystarczy zapamiętać dwie kluczowe zasady.
Jeżeli mamy na myśli tylko sytuację z przeszłości, która w żaden sposób nie ma wpływu na teraźniejszość, czyli efekty jakiejś czynności nie są teraz widoczne, powinniśmy użyć Past Simple.
Natomiast dla czasu Present Perfect charakterystyczne jest opisywanie czynności z niedalekiej przeszłości, których rezultat jest widoczny w teraźniejszości.
I cut my hair when I was a teenager.
Obcięłam włosy, gdy byłam nastolatką.
I have just washed my hair.
Właśnie umyłam włosy. (rezultat: włosy są teraz mokre)
Gdy Julia była nastolatką, zdecydowała się obciąć włosy. Wspomina to wydarzenie z przeszłości, używając Past Simple.
Na drugim obrazku widzimy, że Julia właśnie umyła włosy - zdarzenie to miało miejsce przed chwilą, w nieodległej przeszłości, na co wskazuje widoczny obecnie efekt (włosy Julii są nadal mokre).
Ucząc się angielskich czasów gramatycznych, zapamiętaj koniecznie, że Past Simple opisuje tylko przeszłość, natomiast Present Perfect przeszłość i teraźniejszość. Jeśli nie masz pewności, którego z nich użyć, zastanów się, czy jesteś w stanie określić ramy czasowe danego wydarzenia w przeszłości (two days ago, last month). Jeżeli tak - użyj Past Simple. Kiedy jednak nie potrafisz określić, kiedy dana sytuacja miała miejsce (recently, lately, once) - zastosuj Present Perfect.
Chesz sprawdzić jak teraz poradzisz sobie z Past Simple i Present Perfect? Przejdź do lekcji w naszym kursie - znajdziesz w niej kilka praktycznych ćwiczeń z tymi czasami. Poprawne odpowiedzi możesz sprawdzic od razu!
Pamiętaj, że nauka angielskiego nie musi być ani nudna, ani żmudna. Możesz uczyć się w każdej chwili i tak, jak lubisz. Jeśli chcesz pouczyć się angielskiej gramatyki przyjemnie i bez książek - zajrzyj koniecznie do naszych innych wpisów, z których dowiesz się, kiedy używać all i whole lub much, many i a lot of.
PAST SIMPLE
yesterday - wczoraj
ago - temu (np. two days ago = dwa dni temu)
last - w zeszłym, w ubiegłym (np. last month, last Monday)
in - w (np. in 2008 = w 2008 roku)PRESENT PERFECT
just - właśnie
already - już
yet - jeszcze
once - kiedyś, raz
ever - kiedykolwiek
never - nigdy
recently - ostatnio, niedawno
